Στην εύφορη κοιλάδα του Εχεδώρου
In the fertile valley of Echedoros river
Θέλοντας να κάνουμε προ ημερών μια ακόμη εξόρμηση στην φύση, σκεφτήκαμε να ψάξουμε – με τα νέα διαδικτυακά μέσα που διαθέτουμε πλέον όλοι – στις γύρω κοντινές περιοχές να βρούμε κάτι που δεν έχουμε ήδη δει.
Να το λοιπόν μπροστά στα μάτια μας το «σπήλαιο του Αγίου Γεωργίου» στο Κιλκίς. Το Κιλκίς είναι μια πεδινή πόλη στην εύφορη κοιλάδα του Εχεδώρου, στην μέση μεγάλης αγροτικής περιοχής και δεν προδιαθέτει κάτι τον περαστικό ταξιδιώτη για το τι σημαντικό μπορεί να βρει και να δει εκεί.
Στην βορινή πλευρά όμως της πόλης εκτείνεται ένα πανέμορφο δάσος πάνω σε λόφο στην κορυφή του οποίου είναι κτισμένος ο εξαιρετικός λιθόκτιστος ναός του Αγίου Γεωργίου (χτισμένος περίπου το 1856), ο οποίος αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα με ένα εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο τέμπλο και πανέμορφες εικόνες. Ο ναός βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο της πόλης και έχει φανταστική θέα, ενώ το δάσος είναι όμορφα διαμορφωμένο και ιδανικό για πεζοπορία και αναψυχή.
Wanting to embark on another nature excursion a few days ago, we decided to explore the nearby areas using the new online resources available to us all nowadays. And there it was, right before our eyes, the ‘Cave of Agios Georgios’ in Kilkis, Central Macedonia, just an hour from Thessaloniki.
Kilkis is a plain town nestled amidst a vast rural area, and it doesn’t necessarily suggest to the passing traveler what significant sights they might find there.
On the northern side of the city, however, stretches a beautiful forest atop a hill, where the remarkable stone-built church of Agios Georgios stands (built around 1856). This church is a characteristic example of 19th-century architecture, featuring a spectacular wood-carved iconostasis and beautiful paintings. Positioned at the highest point of the city, the church offers fantastic views, while the forest is beautifully landscaped and ideal for hiking and recreation
Continue reading / Διαβάστε όλο το άρθρο
Aige archaeological site – Macedonian palace
Ο λόφος και η γύρω περιοχή κατοικούνται, όπως μαρτυρούν τα ευρήματα, από την αρχαϊκή εποχή και είναι γνωστή από την εποχή του Τρωικού πολέμου και τους Παίονες που κατοικούσαν σε αυτήν. Η πόλη πήρε το όνομά της από την αρχαία πόλη Καλλικώς (Καλλικώς ήταν το δερμάτινο κόσκινο με το οποίο συλλέγονταν ο χρυσός από τον ποταμό Εχέδωρο) και επί ρωμαικής εποχής ονομαζόταν Κάλλικουμ (Callicum). Άλλωστε ο ποταμός πήρε την ονομασία “Γαλλικός” από τον οικισμό Καλλικό.
Στην νότια πλευρά του λόφου του Αγίου Γεωργίου ανακαλύφθηκε τυχαία γύρω στο 1925 από τον λατόμο Γεώργιο Παυλίδη, κατά την εκτέλεση εργασιών, η είσοδος ενός σπηλαίου. Το Σπήλαιο του Αγίου Γεωργίου είναι το σημαντικότερο τουριστικό αξιοθέατο της πόλης του Κιλκίς και κατατάσσεται στα αξιολογότερα σπήλαια της Ελλάδας.
Η πρώτη χαρτογράφησή του έγινε το 1960 από την τότε πρόεδρο της Ελληνικής Σπηλαιολογικής κ. Άννα Πετροχείλου, ενώ οι εργασίες αξιοποίησης του άρχισαν το 1977 με την επίβλεψη της ιδίας και κράτησαν έξι χρόνια, ενώ άνοιξε για το κοινό το 1986. Το σπήλαιο αποτελείται από δύο ορόφους, εκτείνεται σε πάνω από χίλια τετραγωνικά μέτρα και το συνολικό μήκος των διαδρομών που έχουν ήδη εξερευνηθεί είναι τριακόσια μέτρα. Διαθέτει σπανιότατο διάκοσμο από κοραλλιογενές υλικό και πλήθος σταλακτιτών, σταλαγμιτών και συνθέσεων, που του προσδίδουν ξεχωριστή ομορφιά. Παρουσιάζει επίσης μεγάλο παλαιοντολογικό ενδιαφέρον, καθώς στο εσωτερικό του βρέθηκαν περισσότερα από 300 δείγματα απολιθωμένων οστών ζώων σε πολύ καλή κατάσταση διατηρήσεως ηλικίας από 10.000 έως 100.000 χρόνων. Η μελέτη τους έδειξε την παρουσία μεγαλόσωμης στικτής ύαινας, αλεπούς, μεγαλόσωμης νυφίτσας, (υποείδος νυφίτσας που αναφέρεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα), άγριου βοδιού, μικρόσωμου αλλά και μεγαλόσωμου αλόγου, γιγαντόσωμου ελαφιού (Μεγάκερος) και κόκκινου ελαφιού. Αξιοσημείωτη είναι και η παρουσία απολιθωμένων οστών και δοντιών που ανήκουν σε μικρά θηλαστικά (τρωκτικά). Οι ύαινες κατοικούσαν στη σπηλιά, ενώ τα φυτοφάγα ζώα είτε βρέθηκαν τυχαία είτε αποτελούσαν την κύρια τροφή των σαρκοφάγων ζώων.
Το Σπήλαιο Αγίου Γεωργίου ενδείκνυται από ιατρικής πλευράς ως κατάλληλο για θεραπεία αναπνευστικών παθήσεων. Ειδικότερα, μετά από σχετική μελέτη, αποδείχθηκε ότι είναι ιδανικό και συγκεντρώνει όλες τις προϋποθέσεις ως σπηλαιοθεραπευτικό κέντρο, με ευεργετική επίδραση σε περιπτώσεις χρόνιων ασθενειών του αναπνευστικού συστήματος (άσθμα) και με ιδιαίτερα καλά αποτελέσματα στα παιδιά, στη θεραπεία δερματικών ασθενειών που προέρχονται από μόλυνση αλλεργικής μορφής και στη γενική αναζωογόνηση του ανθρώπινου οργανισμού. Η ιδιαιτερότητά του αυτή είναι και η αιτία διάδοσης της φήμης του και εκτός των ελληνικών συνόρων.
The hill and the surrounding area have been inhabited since ancient times, as evidenced by findings dating back to the Archaic period. It has been known since the time of the Trojan War and the Paeonians who inhabited it. The city took its name from the ancient city of Kallikos (Kallikos was the leather bag used to collect gold from the river Axios), and during Roman times, it was called Callicum. Additionally, the river was named “Gallikos” after the settlement of Kalliko.
On the southern side of the hill of Agios Georgios, around 1925, the entrance of a cave was accidentally discovered by the quarryman Georgios Pavlidis during excavation work. The Cave of Agios Georgios is the most significant tourist attraction in the city of Kilkis and ranks among the most remarkable caves in Greece.
Its first mapping was conducted in 1960 by the then-president of the Hellenic Speleological Society, Ms. Anna Petrocheilos. Development work began in 1977 under her supervision and lasted for six years, before opening to the public in 1986. The cave consists of two floors, covering over a thousand square meters, with a total explored pathway length of three hundred meters. It features rare coral formations and a plethora of stalactites, stalagmites, and compositions, adding to its unique beauty. It also holds significant paleontological interest, with over 300 well-preserved fossil samples ranging in age from 10,000 to 100,000 years. Their study revealed the presence of large-bodied spotted hyenas, foxes, a large-bodied badger species (first recorded in Greece), wild cattle, small and large horses, giant deer (Megacerus), and red deer. Also noteworthy are the fossilized bones and teeth of small mammals (rodents). Hyenas inhabited the cave, while herbivores were either found incidentally or constituted the main prey of carnivorous animals.
The Cave of Agios Georgios is recommended from a medical standpoint as suitable for the treatment of respiratory diseases. Specifically, after a relevant study, it has been proven to be ideal and meets all the requirements as a speleotherapy center, with a beneficial effect on cases of chronic respiratory diseases (such as asthma) and particularly successful outcomes in children. It is also effective in treating skin diseases resulting from allergic infections and in the general rejuvenation of the human body. This specificity is the reason for its reputation spreading beyond Greek borders.
Αφού ο υπεύθυνος του Σπηλαίου μας ξενάγησε με ξεχωριστή ευγένεια και προθυμία στον χώρο και μας ενημέρωσε για τα ιδιαίτερα και σπάνια χαρακτηριστικά του σπηλαίου, συνεχίσαμε το ταξίδι μας με κατεύθυνση το δάσος των Κρουσσών στα βορειοδυτικά του Κιλκίς.
Από τα Κρούσια Όρη πηγάζει και ο Γαλλικός ποταμός. Στα αρχαία χρόνια, οι Μακεδόνες τον ονόμαζαν «Εχέδωρο», με την ετυμολογία της λέξης να παραπέμπει στον όρο «ο έχων τα δώρα λόγω των ψηγμάτων χρυσού που μετέφερε στην κοίτη του.
Ο επόμενος χώρος που εντοπίσαμε και θέλαμε να επισκεφθούμε ήταν ο Αρχαιολογικός χώρος του Παλατιανού, που εντοπίστηκε το 1960, όταν βρέθηκαν εκεί τυχαία τέσσερα μαρμάρινα αγάλματα και ενεπίγραφες πλάκες και οι ανασκαφικές εργασίες αποκάλυψαν τα ερείπια μιας αρχαίας πόλης. Η πόλη ήταν κτισμένη στην κορυφή ενός λόφου, στους πρόποδες του ορεινού όγκου των Κρουσίων, κατάφυτου σήμερα όπως και πριν από χιλιάδες χρόνια, σε μια φυσικά οχυρή θέση, που ήλεγχε το σημαντικό πέρασμα από την αρχαία περιοχή της Κρηστωνίας προς τις περιοχές της Παρορβηλίας και της Σιντικής, δηλαδή την λίμνη Κερκίνη και τις Σέρρες και ακόμη πιο δυτικά. Έχει υποστηριχθεί ότι η πόλη που αποκαλύφθηκε ταυτίζεται με το γνωστό από αρχαίες πηγές Ίωρον, ωστόσο, η ταύτιση αυτή δεν επιβεβαιώνεται με επιγραφικά τεκμήρια ως σήμερα.
Η παλαιότερη περίοδος κατοίκησης του Παλατιανού χρονολογείται στον 10ο αι. π.Χ. και συνεχίστηκε και στους επόμενους αιώνες. Η ακμή του όμως χρονολογείται στη ρωμαϊκή εποχή, από τον 1ο έως τον 3ο αι. μ.Χ., όταν καταστράφηκε από άγνωστη αιτία.
Η πόλη προστατευόταν από οχυρωματικό περίβολο και αναπτυσσόταν με ένα ιδιαίτερα οργανωμένο ρυμοτομικό σχέδιο, προσαρμοσμένο στην μορφολογία του εδάφους. Ήταν πυκνοκατοικημένη με πλακόστρωτους δρόμους, υδρευτικό και αποχετευτικό δίκτυο, ευρύχωρες κατοικίες με αποθηκευτικούς και υπαίθριους χώρους, καθώς επίσης, με εργαστηριακούς (μεταλλευτικούς και άλλους) και λατρευτικούς χώρους.
Οι οικίες ήταν ευρύχωρες, με τα κύρια δωμάτιά τους τοποθετημένα συνήθως κατά μήκος του δρόμου και βοηθητικούς ημιυπαίθριους χώρους, στους οποίους εντοπίζεται πολλές φορές ένα ορθογώνιο λιθόστρωτο δάπεδο που χρησίμευε πιθανόν ως βάση οικιακού βωμού. Ήταν κεραμοσκεπείς και οι τοίχοι τους επιχρισμένοι με λευκά κονιάματα. Τα δάπεδά τους σε άλλες περιπτώσεις ήταν λιθόστρωτα και σε άλλες στρωμένα με πήλινες πλάκες ή με πηλόχωμα. Στο εσωτερικό τους εντοπίστηκαν εσωτερικές κατασκευές, κυρίως θρανία και γωνιακές κτιστές κατασκευές για την προετοιμασία του φαγητού, ενώ τα δεκάδες ευρήματα, όπως τα πήλινα και γυάλινα αγγεία, τα λυχνάρια, τα σιδερένια και χάλκινα εργαλεία, τα ειδώλια, οι μήτρες κατασκευής αγγείων, ειδωλίων και πήλινων πλακιδίων, καθώς και το πλήθος των νομισμάτων, μας παρέχουν πληροφορίες για την καθημερινή ζωή των κατοίκων, τις ασχολίες τους και τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις. Τα ευρήματα από το Παλατιανό δείχνουν μια εύρωστη, αναπτυγμένη και πολυσχιδή αστική κοινωνία, μια κοινωνία που σχετίζεται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία, αλλά και τη βιοτεχνία και το εμπόριο, ενώ το πλήθος των νομισμάτων αποκαλύπτει εμπορικές σχέσεις με άλλες πόλεις της Μακεδονίας. (Πηγή ιστορικών στοιχείων : Υπουργείο Πολιτισμού http://odysseus.culture.gr)
After the cave’s guide graciously and eagerly escorted us through the space, informing us about its unique and rare characteristics, we continued our journey towards the Krousson Forest in the northwest of Kilkis.
The Gallikos River originates from the Kroussia Mountains. In ancient times, the Macedonians named it “Axios,” with the etymology of the word referring to “the one who bears gifts” due to the traces of gold it carried in its bed.
The next site we identified and wanted to visit was the Archaeological Site of Palatiano, discovered in 1960 when four marble statues and inscribed plaques were accidentally found there, and excavation revealed the ruins of an ancient city. The city was built on top of a hill, at the foot of the mountain range of Kroussia, densely wooded today as it was thousands of years ago, in a naturally fortified position that controlled the important passage from the ancient region of Krestonia to the areas of Parorvilia and Sindiki, namely Lake Kerkini and Serres, and even further west. It has been suggested that the city uncovered is identical to the one known from ancient sources as Ioron, however, this identification is not confirmed by epigraphic evidence to this day.
The earliest period of habitation in Palatiano dates back to the 10th century BCE and continued into the subsequent centuries. Its heyday, however, dates to the Roman era, from the 1st to the 3rd century CE when it was destroyed for unknown reasons.
The city was protected by a defensive wall and developed with a particularly organized urban plan, adapted to the terrain morphology. It was densely populated with paved streets, a water supply and drainage network, spacious houses with storage and outdoor areas, as well as workshop (metalworking and others) and religious spaces.
The houses were spacious, with their main rooms usually located along the street and auxiliary semi-outdoor spaces, where often a rectangular stone-paved floor was found, possibly serving as the base for a household altar. They were tiled, and their walls were plastered with white plaster. Their floors in some cases were paved with stones, and in others laid with clay tiles or clay. Internal structures were found inside, mainly benches and built-in corner structures for food preparation, while dozens of findings, such as pottery and glass vessels, lamps, iron and bronze tools, figurines, molds for vessel, idol, and clay tile construction, as well as the multitude of coins, provide us with information about the daily life of the inhabitants, their occupations, and religious beliefs. Findings from Paliatso indicate a robust, developed, and diverse urban society, a society related to agriculture and animal husbandry, as well as industry and trade, while the multitude of coins reveals commercial relations with other cities in Macedonia. (Source of historical data: Ministry of Culture: http://odysseus.culture.gr)
Σημαντικότατο κτήριο είναι το Ηρώο Ι του 3ου Μ.Χ. αιώνα. Σε ένα ψηλό ορθογώνιο βάθρο μέσα στο ηρώο, είχαν στηθεί τα αγάλματα πέντε μελών μιας επιφανούς οικογένειας, τα οποία λατρεύονταν σαν ήρωες. Τέσσερα από τα πέντε αγάλματα ανακαλύφθηκαν το 1960 και οι επιγραφές στο βάθρο αποκαλύπτουν την ταυτότητά τους. Είναι ο πατέρας, Πατράος, η μητέρα Αμμία και οι τρεις γιοι τους Αλέξανδρος, Ζωίλος και Μήδης. Το όνομα Πατράος θυμίζει τον βασιλικό οίκο των Παιονίων. Το πέμπτο άγαλμα του Ζωίλου δεν βρέθηκε ποτέ.
Τα τέσσερα μέλη της οικογένειας του Πατράου εξακολουθούν να αγναντεύουν τα Κρούσια όρη από το μνημείο που έχει στηθεί προς τιμήν τους.